Veel mensen zijn na het aanklikken van een nepadvertentie gedupeerd door beleggingen in CFD’s (contracts for difference). De AFM waarschuwt inmiddels openlijk voor “oplichting door beleggingsfirma’s met een Europees paspoort”. Buitenlandse toezichthouders zijn een stap verder gegaan en hebben een verbod  ingesteld.

Omvang van de problematiek

We weten niet hoeveel zaken er in totaal lopen via andere advocatenkantoren, en kunnen alleen maar de cijfers geven van zaken die bij ons eigen kantoor zijn aangemeld. Op basis van deze gegevens kunnen we in elk geval zeggen dat er voor bijna € 12.000.000 aan rechtszaken loopt tegen CFD-brokers uit Cyprus.

Deze schade is aanzienlijk hoger dan de officiële bedragen waar bijvoorbeeld de Fraudehelpdesk van uit gaat. De verklaring daarvan is wellicht dat maar een klein deel van de gedupeerden zich meldt. De CFD-problematiek is groter dan gedacht, maar is nog niet zo omvangrijk als bijvoorbeeld de aandelenlease-affaire of de problemen met woekerpolissen. De schadebedragen per gedupeerde zijn overigens wel veel hoger dan bij de oudere affaires, met uitschieters tot € 1.700.000.

Strategie van de CFD-brokers

De CFD-brokers proberen de rechtszaken te vertragen met de stelling dat de Nederlandse rechtbanken de zaken niet kunnen behandelen. In de kleine lettertjes staat namelijk dat rechtszaken alleen in Cyprus kunnen worden gevoerd. Onze stelling is dat de Nederlandse rechter wel bevoegd is vanwege Europese verdragen over consumentenbescherming. Als een gedaagde partij zich verdedigt met het argument dat een rechter in een ander land de zaak moet behandelen, dan moet de rechter daar vooraf apart over beslissen. De eerste uitspraken zijn inmiddels bekend.

Eerste uitspraken van rechters over bevoegdheid

In alle gevallen heeft de rechtbank zich bevoegd verklaard:

Rechtbank Limburg 3 juni 2020, ECLI:NL:RBLIM:2020:4080

Rechtbank Overijssel 17 juni 2020, ECLI:NL:RBOVE:2020:2149

Rechtbank Noord-Holland 24 juni 2020. ECLI:NL:RBNHO:2020:4749

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 5 juni 2020, ECLI:NL:GHARL:2020:5062

De CFD-broker heeft in 3 gevallen aan de rechtbanken verzocht om hoger beroep in te mogen stellen, maar deze verzoeken zijn afgewezen.

Schikkingen

Een rechtszaak is niet een doel op zich maar een middel om een doel te halen, te weten: vergoeding van schade. Vaak is het opstarten van een rechtszaak via een advocaat nodig om een goede regeling te bereiken. Daardoor ontstaat druk; er komt een datum in de agenda waarop een rechtszaak start. De houding ten aanzien van schikkingen en onderhandelingen verschilt sterk per CFD-aanbieder. Veel meer kunnen we er niet over zeggen. Bij schikkingsovereenkomsten is namelijk vrijwel altijd een strenge geheimhoudingsclausule opgenomen. Financiële instellingen doen dat om te voorkomen dat bekend wordt hoe ze met claims omgaan.

Ingrepen buitenlandse toezichthouders

De Britse toezichthouder FCA heeft een verbod opgelegd aan drie CFD-brokers. De motivering  voor deze ongekend zware maatregel van de FCA komt overeen met de argumenten in de rechtszaken in Nederland: misleiding bij de werving (nepadvertenties) en misleiding bij de uitvoering van de overeenkomst.

Maatregelen Cypriotische toezichthouder

De FCA heeft bovendien de Cypriotische toezichthouder Cysec (Cyprus Securities Exchange Commission) gedwongen om in grijpen. Op 1 juni 2020 zijn de vergunningen van meerdere CFD-brokers geschorst.  Kort daarna zijn de schorsingen onder voorwaarden weer opgeheven. De voorwaarden variëren van de verplichting om de directie te ontslaan tot de verplichting om een bedrag te reserveren op een aparte rekening om “complaints” op te lossen onder toezicht van een auditor.

Vragen over maatregelen Cysec

We hebben aan enkele betrokken CFD-brokers en hun juridische vertegenwoordigers in Nederland en Cyprus vragen gesteld over de maatregelen van de Cysec. De concrete aanleiding is de volgende officiële mededeling van de Cypriotische toezichthouder naar aanleiding van het opheffen van de schorsing van de vergunning:

(B). The Company has assured the CySEC that it has taken or intends to take the following measures: 1. (………). 2. Τhe Company has informed that it will put in escrow with its internal auditor a specific amount, which will be utilised to resolve existing open client complaints, where justified.

Deze vragen zijn:

1. Is Cysec op de hoogte van de lopende rechtszaken in Nederland en van de omvang daarvan?
2. Zo ja, waaruit blijkt dat?
3. Wie is de auditor en hoe is hij te bereiken?
4. Hoe hoog is het ten dienste van de Nederlandse zaken in escrow geparkeerde bedrag?
5. Bij welke bank is dit bedrag afgestort?
6. Hoe wordt de afwikkeling van de claims verder georganiseerd?

De vragen zijn top op heden nog niet beantwoord. Het is daarom nog niet duidelijk of de CFD-brokers van plan zijn de toezegging die ze aan de Cysec hebben moeten doen om hun vergunning terug te krijgen serieus nemen.

Maatregelen van de AFM

De Nederlandse toezichthouder AFM heeft een ander beleid dan bijvoorbeeld de Britse FCA die meerdere CFD-brokers simpelweg verboden heeft om actief te zijn op de Britse markt. De AFM kiest voor zogenaamde productinterventie. Dit houdt in dat het verkopen van CFD’s van een bepaald type aan consumenten in Nederland is verboden. Deze wettelijke bepalingen spelen naar verwachting een belangrijke, zo niet doorslaggevende rol in de rechtszaken. De CFD-aanbieders richten zich op meerdere Europese landen tegelijk. Uit de zaken die we behandelen valt af te leiden dat de CFD-brokers zich niets aantrekken van de Nederlandse wet (die overigens is gebaseerd op Europese regels), en een te hoge leverage aanbieden. Overigens heeft de AFM zijn waarschuwing op haar website onlangs aangescherpt: er wordt nu uitgelegd dat een bedrijf met een vergunning zich schuldig kan maken aan oplichting en dat je in zo’n geval aangifte kunt doen bij de politie of een advocaat in kunt schakelen.

Gepubliceerd door Marius Hupkes