In sommige branches wordt veel gewerkt met tijdelijke arbeidscontracten. Het komt voor dat een werknemer er na het einde van het dienstverband achterkomt dat hij of zij niet is aangemeld bij het pensioenfonds. Wat kan een werknemer doen om dit te laten herstellen? En wat zit er achter als een werkgever zijn werknemers niet aanmeldt bij het pensioenfonds?
Hoe bouw je pensioen op?
Er zijn twee soorten pensioenfondsen voor werknemers: ondernemingspensioenfondsen (die zijn gekoppeld aan een bepaald bedrijf) en bedrijfstakpensioenfondsen. Bedrijfstakpensioenfondsen zijn er voor alle bedrijven in een bepaalde branche. Aansluiting is dan meestal verplicht gesteld via een CAO. We zijn aangelopen tegen een fraude in de kappersbranche, deze zaak nemen we daarom als voorbeeld.
Pensioen in de kappersbranche
In de kappersbranche is deelname aan het pensioenfonds verplicht. De werkgevers melden de werknemers aan en dragen de premie af aan het fonds. De premie is een percentage van het loon. Je vindt deze premie terug op de loonstrook. Werknemers kunnen inloggen bij het pensioenfonds en zo zelf nagaan of ze staan geregistreerd. Als je als werknemer de pensioenpremie op je salarisspecificatie ziet staan, zou je verwachten dat de werkgever je ook heeft aangemeld bij het fonds. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Het is voor een werkgever kinderlijk eenvoudig om te frauderen en het geld in eigen zak te steken.
De fraude
In de zaak die we hebben behandeld, liet de werkgever correcte salarisstroken aanmaken door de salarisadministrateur, waarop de pensioenpremie was vermeld. De werkgever werkte met jonge mensen en korte contracten. Er werd nooit een vaste aanstelling gegeven. Jarenlang dachten de werknemers dat zij pensioen opbouwden, maar dat was niet zo. De werknemers werden niet aangemeld. Het pensioenfonds wist dus niets af van het bestaan van deze werknemers. De werkgever stak de pensioenpremie maand in, maand uit in eigen zak. Opgeteld een hoog bedrag.
Salarisvordering leidt tot ontdekking
Op een gegeven moment wordt de werkgever overmoedig: hij betaalt de laatste maanden salaris niet uit van twee werknemers die uit dienst gaan. De werknemers geven ons kantoor via de vakbond waarvan ze lid zijn opdracht een rechtszaak te starten over het salaris. We stellen deze loonvordering in bij de kantonrechter. Eigenlijk per toeval controleren we of de werknemers zijn aangemeld bij het pensioenfonds. Dat bleek niet zo te zijn. We sporen ook de werknemers op die eerder zijn vertrokken en voor hen geldt hetzelfde. Als we de werkgever om opheldering vragen, komt er een ontwijkend antwoord.
Het oordeel van de rechter
We leggen ook deze zaak aan de rechter voor. De werkgever verweert zich en zegt dat het een fout van de boekhouder is. De rechtbank oordeelt dat dat niet uitmaakt. De werkgever moet alle werknemers alsnog aanmelden bij het pensioenfonds. Doet de werkgever dat niet, dan moet de werknemer een hoge boete (dwangsom) betalen. De werkgever heeft geen keuze en houdt zich aan de uitspraak. Het herstellen van de aanmelding leidt tot een gepeperde rekening van het pensioenfonds: de werkgever moet alle premies met terugwerkende kracht alsnog betalen.
De nasleep van de zaak
We horen later van het pensioenfonds dat de werkgever de pensioenpremie niet wil betalen. Het pensioenfonds vraagt of we deel willen nemen aan een faillissementsaanvraag. Bij zo’n zaak zijn namelijk meerdere schuldeisers nodig. We kunnen het pensioenfonds hiermee niet op weg helpen, want de achterstallige salarissen zijn inmiddels voldaan en de pensioenrechten zijn hersteld, zodat onze cliënten geen vordering meer hebben op de werkgever.
Tip voor werknemers
Als je in een branche werkt waar pensioen verplicht is, controleer dan regelmatig of je pensioen opbouwt door in te loggen bij je pensioenfonds. Als er pensioenpremie op je salarisstrook staat bewijst dat niet dat je bent aangemeld. Als je niet bekend bent bij het pensioenfonds, zoek dan goed uit wat er aan de hand is. Het is namelijk mogelijk dat je niets opbouwt omdat je werkgever je niet heeft aangemeld. Schakel zo nodig een advocaat in of sluit je aan bij een vakbond die in actie komt.
Geplaatst door Marius Hupkes
