Een erfenis kan in beginsel op twee verschillende manieren aanvaard worden: zuiver en beneficiair. Bij zuiver aanvaarden aanvaard je de gehele erfenis inclusief eventuele schulden. Het is dan zelfs mogelijk dat wanneer de nalatenschap negatief is, deze aangevuld moet worden met eigen geld. Maar wat is beneficiair aanvaarden en hoe werkt het?
Wanneer kies je voor benificiaire aanvaarding?
Bij een beneficiaire aanvaarding bescherm je jezelf tegen schulden uit de erfenis. De nalatenschap wordt eerst vereffend en wanneer er nog iets over is, wordt het verdeeld onder de erfgenamen. Als er na vereffening nog schulden achterblijven, hoef je deze schulden niet uit eigen zak te betalen. Als je dus een vermoeden hebt of je weet zeker dat er meer schulden dan bezittingen zijn, dan is het verstandig om de erfenis niet zomaar zuiver te aanvaarden, maar voor een beneficiaire aanvaarding te kiezen.
Wat moet je doen als je de erfenis beneficiair wilt aanvaarden?
Het belangrijkste is dat je je niet als erfgenaam gedraagt. Dat betekent dat je bijvoorbeeld geen facturen mag betalen. Ook mag de erfenis nog niet verdeeld worden. Hieronder een stappenplan voor het beneficiair aanvaarden.
Stap 1: akte van beneficiaire aanvaarding
Als eerste moet er een verklaring worden opgesteld waarin je de erfenis beneficiair aanvaardt. Dit kan je zelf bij de griffie van de rechtbank doen. Dit moet gebeuren bij de rechtbank binnen het gebied van de laatste woonplaats van de overledene. De rechtbank rekent €132 (2021) voor een akte van beneficiaire aanvaarding. Je kan het ook via de notaris regelen, maar daar betaal je vaak nog extra administratiekosten.
Als er meerdere erfgenamen zijn die beneficiair willen aanvaarden, kan er één akte opgesteld worden. Dit scheelt weer in de kosten.
Stap 2: beheer
Daarna kan je de nalatenschap gaan beheren. Dat houdt in dat alle schuldeisers geïnformeerd moeten worden en eventuele contracten en overeenkomsten opgezegd moeten worden. Ook mag je de inboedel en andere goederen verkopen als de opbrengst gebruikt moet worden om schuldeisers te betalen. Het verkopen van goederen moet wel altijd in overleg met de andere erfgenamen.
Stap 3: boedelbeschrijving
Nu moet er een boedelbeschrijving gemaakt worden. Dit is een overzicht van alle bezittingen (een huis, een auto, sieraden enz.) en schulden (een hypotheek, leningen enz.). Je moet de datum van overlijden aanhouden als peildatum. Als er bij het opmaken blijkt dat er meer schulden zijn dan bezittingen moet dit zo snel mogelijk bij de kantonrechter worden gemeld. De boedelbeschrijving moet je meesturen. De kantonrechter kan dan verdere instructies geven en besluiten aan welke verplichtingen je moet voldoen.
Stap 4: boedelbeschrijving ter inzage leggen
In deze stap moet de boedelbeschrijving ter inzage worden gelegd bij de kantonrechter of bij de notaris. De schuldeisers kunnen de boedelbeschrijving dan inzien.
Stap 5: schuldeisers aanschrijven
Nu moet je alle bekende schuldeisers aanschrijven en meedelen dat zij hun vordering kunnen indienen voor zover ze dat nog niet hebben gedaan. Meestal hebben de schuldeisers hier 6 weken de tijd voor. De kantonrechter kan ook bepalen dat er een advertentie in bijvoorbeeld een landelijke krant geplaatst moet worden zodat onbekende schuldeisers zich ook kunnen melden.
Stap 6: schulden voldoen en verdeling
Uit het saldo van de nalatenschap kunnen de schulden betaald worden. Daarna is de vereffening klaar en kan het resterende bedrag onder de erfgenamen verdeeld worden. Het kan ook zo zijn dat er niet genoeg geld is om alle schuldeisers te betalen. Dan moet er een uitdelingslijst gemaakt worden waarin is bepaald welke schuldeiser wat krijgt, net als bij een faillissement. De kosten van de uitvaart moeten dan als eerste betaald worden. Andere preferente schulden, zoals belastingschulden, gaan voor de andere schuldeisers.
Heb je nog vragen over beneficiaire aanvaarding? Neem dan contact met mij op (T: 020 – 696 3000) en vraag naar Diederik Ruys.
