Familiezaken die met een verzoekschrift beginnen worden behandeld bij een speciale afdeling, de familie-unit of sector familie- en jeugdrecht van de rechtbank.

Familiezaken die met een verzoekschrift beginnen worden behandeld bij een speciale afdeling, de familie-unit of sector familie- en jeugdrecht van de rechtbank. In spoedeisende gevallen is een voorlopige voorziening mogelijk.

Bodemprocedure

Een gewone rechtszaak in een familierechtelijke kwestie begint altijd met een verzoekschrift dat door een advocaat wordt ingediend. De andere partij dient een verweerschrift in. In het verweerschrift kan de verweerder desgewenst een zelfstandig tegenverzoek indienen. Verzoekschriftprocedures duren in de regel 5 tot 10 maanden. Er zijn wel zaken die sneller worden behandeld als daar een goede reden voor is. Een geschil tussen ouders over de woonplaats van een kind kan bijvoorbeeld sneller worden behandeld als dat logisch is in verband met verandering van school tijdens de zomervakantie.

Verdelingszaken

Afwikkeling van huwelijkse voorwaarden of verdeling van een gemeenschap van goederen kan in combinatie met een echtscheiding in een verzoekschrift worden aangevraagd. Ook een verdeling van een zogenaamde beperkte gemeenschap, bijvoorbeeld een verkoop van een gemeenschappelijke woning van samenwoners die niet gehuwd zijn, kan via een verzoekschrift worden aangevraagd. Dit type procedure kan echter ook via een dagvaarding aanhangig worden gemaakt bij de handelsunit.

Tussenbeschikkingen, aanhoudingen en eindbeschikking

Bij echtscheidingen streeft de rechter er naar over alle geschilpunten te beslissen na de eerste zitting, maar in complexere zaken loopt het vaak anders. De rechter kan bijvoorbeeld na de eerste zitting de echtscheiding uitspreken en de alimentatie vaststellen, maar de beslissing over de verdeling van de gemeenschap uitstellen. Ook definitieve beslissingen over de kinderen (gezag en zorgregeling/omgang kunnen worden uitgesteld, bijvoorbeeld als de rechter eerst een rapport wil van de Raad voor de Kinderbescherming of Bureau Jeugdzorg.

Voorlopige voorzieningen

Bij de familierechter is een voorlopig voorziening (kort geding) mogelijk als dat samenhangt met een echtscheidingsverzoek. De rechter kan een voorlopige beslissing geven over de kinderen, over de vraag wie het huis moet verlaten, en over de alimentatie. Niet alle spoedeisende familierechtelijke zaken vallen onder deze wettelijke regeling. In een aantal andere spoedeisende gevallen moet een voorlopige voorziening worden aangevraagd bij de handelsunit, zoals:

  • Een uitreisverbod bij dreigende kinderontvoering
  • Voorlopige alimentatie indien geen echtscheidingszaak aanhangig is
  • Andere spoedeisende familiezaken wanneer geen sprake is van een huwelijk of een lopende echtscheidingsprocedure.

Ondertoezichtstelling

Ondertoezichtstelling of OTS is een ingreep in het ouderlijk gezag. De rechtbank benoemt dan een gezinsvoogd. Dit gebeurt soms op verzoek van een andere ouder, bijvoorbeeld bij een vechtscheiding. De gezinsvoogd kan de ouders aanwijzingen geven. OTS komt regelmatig voor bij zaken waar een ouder het contact met de kinderen dreigt te verliezen.

Meer lezen?

We schrijven regelmatig blogs over het familierecht. Klik hieronder op het onderwerp om verder te lezen.